Postępowanie sądowe w sprawach budowlanych

Minął już rok od wejścia w życie dużej nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego istotnej dla spraw związanych z prawem budowlanym, a przede wszystkim umową o roboty budowlane i innymi umowami związanymi z procesem budowlanym.

Obecnie jeśli sprawa dotyczy umowy o roboty budowlane oraz umów wskazanych przykładowo powyżej, to do takich sporów zastosowanie mają przepisy dotyczące postępowania gospodarczego - nawet jeśli umowa taka została zawarta pomiędzy osobami fizycznymi, które nie prowadzą działalności gospodarczej, czy też pomiędzy osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej a przedsiębiorcą.

Postępowanie gospodarcze różni się od zwykłego postępowania, gdyż wymaga ono drobiazgowego przygotowania sprawy jeszcze przed skierowaniem jej do sądu. Należy bowiem zadbać o odpowiednie udokumentowanie procesu inwestycyjnego (umowa, aneksy, protokoły, pisemne uzgodnienia, pisma przedsądowe itd).

W postępowaniu gospodarczym obowiązuje tzw. prekluzja dowodowa, a to oznacza, że wszystkie twierdzenia i dowody należy przywoływać już w pierwszych pismach procesowych, pod rygorem ich pominięcia jeśli zostaną przywołane w terminie późniejszym. Późniejsze powoływanie twierdzeń i dowodów jest bardzo ograniczone.

Procedura gospodarcza wprowadza również inne obostrzenia, w tym związane z zeznaniami świadków lub ze zmianą żądań pozwu w toku procesu.

Znowelizowane przepisy wymagają zatem od wszystkich uczestników procesu budowlanego (inwestora, projektanta, wykonawcy, kierownika budowy i innych) znacznie większej staranności, zwłaszcza w gromadzeniu dokumentów, oraz lepszego przygotowania się przed wszczęciem postępowania w sądzie. W czasie postępowania sądowego w trybie nowej procedury także trzeba zachować większą czujność niż dotychczas.

Jak nowa procedura sprawdza się w praktyce?

Da się zaobserwować, iż sądy coraz odważniej korzystają z nowych narzędzi, np. w toku sprawy coraz częściej pomijają spóźnione twierdzenia i dowody, co skutkuje niekiedy pobieżnym zbadaniem sprawy, ale i szybszym zakończeniem sprawy. Na wprowadzonej zmianie przepisów przygotowany uczestnik procesu zyskuje, nieprzygotowany – traci. Zachęcamy więc do utrwalania realizowanych inwestycji budowlanych (jak również wszelkich relacji pomiędzy przedsiębiorcami) dowodami innymi niż zeznania świadków, a więc pismami, korespondencją elektroniczną, zdjęciami itp. w celu skutecznego dochodzenia praw na drodze sądowej.